Ruiterfit... waarom eigenlijk?
In de paardensport gaat veel aandacht uit naar het paard, maar er is veel minder oog voor de gesteldheid van de ruiter. Ik ben me al enige tijd in dit onderwerp aan het verdiepen. Het feit dat er nauwelijks literatuur over te vinden is bevestigt bovenstaand statement eens te meer.
In de paardensport gaat veel geld om. Er worden kosten noch moeite gespaard voor de paarden. De beste verzorging, voeding, training, begeleiding door een dierenarts en hoefsmid etc. Een professionele begeleiding zodat het paard optimaal kan presteren. Hoe anders is het als we naar de meeste ruiters kijken.
Als argument hoor ik vaak: “Ik rijd al zoveel paarden per dag, en ik doe ook nog al die stallen uit, dat lijkt me training genoeg!”
En ja, aan één kant hebben ze groot gelijk, ze zitten echt niet stil! Maar toch zijn juist deze ruiters vaak bekend met nek en/of rugklachten. Paardensport als relatief statische sport met zittende houding vergt veel van rug- heup en beenspieren. Veel meer dan je zou denken.
Hier onder volgen enkele redenen om niet alleen aan je paard, maar ook meer aan jezelf te gaan denken:
- Hoe beter je je lichaam kunt positioneren, hoe minder je vergt van je rug, je gewrichten en je spieren. En hoe beter je je lichaam op het paard kunt positioneren, hoe beter je balans en dus je vermogen om op die rug te blijven zitten. Ook bij onverwachte of heftige bewegingen. Als je de beweging van het paard vloeiend kunt absorberen, dan beweegt het paard soepel, zonder door de ruiter te worden afgeremd of geblokkeerd. Daarbij hebben ook je hulpen meer effect als ze duidelijk doorkomen, zonder onbedoelde ‘ruis’ op andere plaatsen.
- Zoals ook hier boven al genoemd is heeft de manier waarop een ruiter zijn lichaam gebruikt een zeer grote invloed op de manier waarop het paard zijn lichaam kan gebruiken. Ruiters met gespannen lange rugspieren veroorzaken een vergelijkbaar fenomeen bij het paard. En het blijkt zelfs dat een ruiter die zijn enkel vastzet, ook een negatieve invloed heeft op de vrije beweging van de hak van het paard! Dit is puur biomechanisch te verklaren. Er zijn feedback loops in beide richtingen waardoor beide lichamen elkaar beïnvloeden.Dit is waarom de rol van de ruiter via het lichamelijk contact zo belangrijk is, en waarom een ruiter die fit is (zijn lichaam beter kan gebruiken) beter kan rijden met minder kans op blessures.
- Een ruiter gebruikt tijdens het rijden zijn spieren en gewrichten over een klein bewegingstraject (veel in ongeveer dezelfde houding). Hierdoor zou je kunnen denken dat ruiters spieren en gewrichten niet over een groot bewegingstraject hoeven te trainen, maar niets is minder waar. Ruiters die alleen paardrijden benutten weinig de volledige bewegingsmogelijkheid in hun lichaam, wat op den duur schadelijk kan zijn voor het functioneren van spieren en gewrichten. Het kan leiden tot verkortingen in het kapsel, strakke spieren en gewrichtsblokkades. Dit heeft enerzijds een negatieve invloed op het gebruik van rug en bekken, wat kan leiden tot nek- en rugklachten. Anderzijds heeft het een enorme negatieve invloed op het inwerken van je hulpen op je paard.
- Verschillende variaties van van kracht, coördinatie en lenigheidsoefeningen voorkomen dat je jezelf eenzijdig fysiek ontwikkelt. Variatie in training houdt je coördinatie en reactievermogen alert, precies wat je als ruiter wilt om goed te presteren in de paardensport.
- Professionele ruiters ontwikkelen vaak problemen door teveel herhaalde bewegingen. Het is dus eigenlijk een vorm van RSI. Zij ontwikkelen vaak spierspanningen, overbelastingsblessures en onbalans door het vele uren rijden per dag en daarnaast nog het werk op stal. Dit vaak zonder dat zij extra aandacht besteden aan fitheid zoals een atleet in elke andere sport dat wel zou doen.
Je kunt dus nog zoveel tijd en geld steken in je paard, in trainingen, in een goed zadel etc., maar als je zelf eigenlijk niet fit genoeg bent om met je paard(en) mee te kunnen loop je toch altijd een beetje achter.
“Een ketting is zo sterk als zijn zwakste schakel”
